W programie tegorocznego Forum Wizja Rozwoju pojawił się całkowicie nowy blok tematyczny, poświęcony morskiej energetyce wiatrowej (MEW). Blok złożony z aż sześciu debat, w których udział wzięło 30 ekspertów. Konferencja stała się centrum rozmów o wartej blisko 150 mld zł inwestycji obejmującej budowę farmy wiatrowej na polskim morzu, stanowiącej oś najszybciej rozwijającego się sektora energetyki w Europie. W trakcie Forum eksperci poza aspektem ekologicznym przedstawili dane i prognozy odnośnie wpływu MEW na rozwój gospodarczy regionu pomorskiego, jak również całego kraju. Omówione zostały modele prawne i regulacyjne związane z realizacją, wdrożeniem oraz finansowaniem tak znaczącej inwestycji. Nie zabrakło rozmów o tym, jakie korzyści niesie ze sobą to przedsięwzięcie w sensie społecznym i ekonomicznym. Uwypuklona została kwestia tzw. klastra offshore, czyli nabrzeża instalacyjnego w Gdyni i Gdańsku stanowiącego swoiste zaplecze techniczne projektu. Zwrócono uwagę, iż technologie offshore i portowo logistyczne są niezwykle ważne dla polskich przedsiębiorstw branży morskiej, które już dziś dostarczają sprzęt oraz usługi z tego sektora do firm na całym świecie.
Ważnym punktem pierwszego dnia konferencji była debata dotycząca aspektów prawnych i regulacyjnych Morskiej Energetyki Wiatrowej. Niewątpliwie inwestycje związane z wytwarzaniem energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii wynikają między innymi z potrzeby wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju i ochrony środowiska. Eksperci rozmawiali, w zakresie regulacji prawnych, o miejscu Morskiej Energetyki Wiatrowej (MEW) w Polityce Energetycznej Państwa, statusie ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych (tzw. Ustawa offshorowa), procesach pozyskiwania uzgodnień, opinii, pozwoleń i zezwoleń dla inwestycji morskich, planach zagospodarowania obszarów morskich oraz regulacjach dotyczących finansowania i wsparcia MEW.
Podczas drugiej debaty dotyczącej wdrożenia, inwestycji i technologii, eksperci rozmawiali m.in. o planach budowy 3 morskich farm wiatrowych przez PGE i o farmie wiatrowej planowanej przez PKN Orlen. Dyskutowano także o Klastrze off-shore/ nabrzeżu instalacyjnym w Gdyni lub w Gdańsku. Poruszono istotne problemy związane z magazynowaniem energii, z instalacjami i serwisem MEW – brakującym ogniwie łańcucha dostaw, a także o poziomie akceptacji developerów dla „lokalnego instalatora czy serwisanta”. Morska energetyka wiatrowa to jeden z najszybciej rozwijających się sektorów branży na świecie. W Europie Zachodniej mamy już około 20 GW mocy zainstalowanej w Morskich Fermach Wiatrowych, natomiast w Polsce dopiero startujemy w tym temacie ale co za tym idzie, mamy okazję skorzystać z już sprawdzonych i najnowocześniejszych technologii. W porównaniu z innymi źródłami energii wiatrowej, morskie farmy wiatrowe wskazują na większą efektywność pracy turbin, co związane jest z większą stabilnością, jak i siłą wiatru wiejącą na otwartej, większej morskiej przestrzeni. instalatora” i serwisanta. Zastanawiano się jaka jest szansa na transfer usług instalacyjnych i serwisowych ze strony kluczowych graczy. Wypowiadano się również na temat „Local content” roli lokalnego zaplecza wykonawczego tzn. dostawców produktów i usług.
Czy flota offshore będzie szansą dla polskich stoczni? zastanawiano się podczas kolejnej debaty. Liczne niepokoje, znaki zapytania i sugestie towarzyszyły tej debacie. Niewątpliwie Morska Energetyka Wiatrowa to impuls popytowy dla polskiego przemysłu stoczniowego. Tylko czy polski rząd wykorzysta możliwości rodzimych producentów i da im szanse. Mamy wiedzę i stocznie mogące wykonać tak duże statki instalacyjne, mamy koncesjonariuszy ale czasu już nie mamy. Chińczycy, z wyprzedzeniem, budują w tej chwili właśnie tak duży statek instalacyjny mogący obsłużyć między innymi nasze farmy wiatrowe. Jeżeli zgodnie z polityką energetyczną kraju, pierwsze farmy mają powstać w 2023 roku, a proces projektowo-inwestycyjny statków instalacyjnych trwa min.3 lata, to znaczy, że jest to ostatni moment aby powołać narodowego operatora offshor`owego i rozpocząć konkretne działania, rozmowy z polskimi stoczniami, budowę statków itd. Czy Lotos Petrobaltic będzie takim operatorem?
Kolejna debata dotyczyła Modelów prawnych realizacji i finansowania inwestycji. Ze zobowiązań, które wynikają m.in. z pakietu klimatycznego 3 x 20, wynika, że Polska ma obowiązek uzyskać 15% udziału odnawialnych źródeł energii w zużyciu energetycznym, w związku z czym zrodziła się potrzeba na ożywienie tego sektora gospodarki. Eksperci omówili prawne modele kontraktów wykonawczych: EPC, EPCM. Zastanawiano się czy PZP jest barierą inwestycyjną czy szansą dla wykonawców. Rozmawiano o źródłach finansowania inwestycji MEW, a także systemach wsparcia inwestycji MEW. Wspomniano o potrzebie powszechnego poparcia politycznego dla tej długoterminowej inwestycji.
Eksperci w ramach dyskusji dotyczącej Integracji z siecią elektroenergetyczną omówili koncepcje i wyzwania w zakresie budowy i rozbudowy sieci przyłączeniowej do KSE (Krajowy System Elektroenergetyczny). Zwrócono uwagę na konieczność modernizacji i rozbudowy sieci zanim popłynie pierwszy prąd z morza. Obecna sieć energetyczna nie poradzi sobie z przyjęciem dodatkowych 6- 10 GW energii z farm wiatrowych. Nie ma tylu stacji przesyłowych na Pomorzu a te co są, są mało wydajne. Integracja z siecią elektroenergetyczną to nie tylko wyprowadzenie kabli z morza ale także poprowadzenie ich kilkadziesiąt kilometrów w ziemi, do najbliższych stacji przesyłowych. Zastanawiano się nad źródłami finansowania infrastruktury przyłączeniowej i przesyłowej oraz jej wpływu na koszty i terminowość realizacji inwestycji MEW. Rozmawiano o perspektywie współpracy krajów nadbałtyckich przy budowie sieci przesyłowej oraz o rozwiązaniach hybrydowych – stabilizacji i magazynowaniu energii z wykorzystaniem technologii wodorowych.
W trakcie debaty zatytułowanej Aspekty społeczne i ekonomiczne MEW poruszano kwestie korzyści społecznych jak również ekonomicznych inwestycji w farmy wiatrowe na morzu. Podkreślano jednomyślnie, że tego typu programy są bardzo korzystne dla społeczeństwa, ze względu na nowe miejsca pracy, które będą powstawały. Zakłada się, ze ten sektor energetyki morskiej może generować 10 tysięcy specjalistycznych miejsc pracy na każdy 1 GW zainstalowanej energii. Będą powstawały także miejsca pracy stanowiące swoisty substytut dla innych wygaszanych gałęzi przemysłu, jak choćby dla rybołówstwa. Zarówno dywersyfikacja źródeł energii jak również ochrona środowiska są tymi elementami, które zdecydowanie pozytywnie wpływają na prace nad realizacją Morskiej Energetyki Wiatrowej. Eksperci dyskutowali na temat koordynacji całokształtu działań i polityki inwestycyjnej MEW. Zastanawiali się nad rolą inwestycji infrastrukturalnej wartej 150 mld PLN w procesie wychodzenia z kryzysu gospodarczego. Przedstawiono znaczenie transferu wiedzy i technologii w energetyce odnawialnej/zrównoważonej. Omówiono wpływ na zatrudnienie i rozwój ekonomiczny regionu pomorskiego oraz programy promocyjne polskiego środowiska/zaplecza przemysłowego za granicą, a także znaczenie ochrony środowiska, dekarbonizacji i zrównoważonej energetyki.